TYPE

Κτίριο

SECTORS OF ACTIVITY

Production of building materials from clay (brick-ceramics, ceramic tiles)

OPERATING PERIOD

1884-1962

CONDITION OF MONUMENT

Δεν διασώζεται

CONDITIONE OF EQUIPMENT

Δεν διασώζεται

CONTRIBUTOR

Γιώργος Μάλλιος, Φίλοι Ιστορικού Αρχείου Νάουσας

REGIONAL UNIT

CITY

Νάουσα

COORDINATES

40.6260056, 22.0617639

INFO

Κεραμοποιείο Nάουσας Ιδρύθηκε το 1885 από τους αδελφούς Σμέρνου. Βρισκόταν δίπλα στην Αράπιτσα, στο άνδηρο που σχηματίζεται πάνω από το μετέπειτα εργοστάσιο Κύρτση και Λαναρά. Το 1905 μετατράπηκε σε εταιρεία με μετόχους τους αρχικούς ιδιοκτήτες αδελφούς Σμέρνου, τον Πετρίδη και τον Τουρπάλη. Περίπου μια 20ετία αργότερα, το 1924 από το μετοχικό σχήμα αποχώρησε ο Σμέρνος και παρέμειναν ο Πετρίδης (60%) και ο Τουρπάλης (40%). Η εταιρεία λειτουργούσε απρόσκοπτα ως το 1942, οπότε και ανέστειλε τις εργασίες της λόγω του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Σύντομα μετά την απελευθέρωση, το 1945, το κεραμοποιείο επανέλαβε τις εργασίες του, αφού ενοικιάστηκε αρχικά από τον Γρηγόριο Λαναρά και αργότερα από τους Νιτσιώτα, Βουλουζίδη και Χρυσοχόου, οι οποίοι διηύθυναν την εταιρεία ως το 1962, έτος κατά το οποίο το εργοστάσιο έπαυσε οριστικά την λειτουργία του.
Το εργοστάσιο κατασκεύαζε συμπαγή οπτά πλιθιά και κεραμίδια, αρχικά βυζαντινού τύπου, αργότερα γαλλικού. Στην διάρκεια του Μεσοπολέμου είχε την δυνατότητα παραγωγής περίπου 4.500 κεραμιδιών γαλλικού τύπου και 10.000 οπτοπλίνθων. Έφθασε να απασχολεί ως και 90 εργάτες και πέντε υπαλλήλους. Τον πηλό εξόρυσσαν από μια κοντινή στο εργοστάσιο περιοχή, στην Μπλάνα (πληροφ. Θ. Μαυρίδου). Η εταιρεία διέθετε ένα κόλεργαντ για την ζύμωση του πηλού, έναν ανελκυστήρα για την μεταφορά του χώματος, ένα βάκουμ για την εξαγωγή του αέρα από την λάσπη, μια πρέσσα παραγωγής πλίνθων και κεραμιδιών. Υπήρχε ακόμη ένας ανελκυστήρας για την μεταφορά των προϊόντων στο ξηραντήριο, ένας φούρνος παραγωγής θερμού αέρος για την ξήρανση, δύο ξηραντήρια και ένας κλίβανος όπτησης.
Η λειτουργία του τοπικού κεραμοποιείου, το οποίο προμήθευε με φθηνό και εύχρηστο οικοδομικό υλικό τις ανεγειρόμενες κατά τον όψιμο 19ο και πρώιμο 20ο αι. βιομηχανίες της Νάουσας επηρέασε και την αρχιτεκτονική των τοπικών οικιών της πόλης, ειδικά κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου. Έτσι, σύμφωνα με τον Α. Οικονόμου, οπτόπλινθοι χρησιμοποιήθηκαν κυρίως για να τονίσουν τα περιγράμματα των θυρών και των παραθύρων ή για την κατασκευή παραστάδων, τόξων και άλλων, διακοσμητικών κατά βάση, στοιχείων, κατά μίμηση των αντίστοιχων στις βιομηχανικές μονάδες της πόλης. Από την άλλη δεν είναι λίγα τα σπίτια εκείνα της Νάουσας, τα οποία έχουν ολόκληρη την πρόσοψή τους κατασκευασμένη από οπτοπλίνθους του Κεραμοποιείου, και πάλι για λόγους διακοσμητικούς.

ORAL TESTIMONY

Θεοδώρα Μαυρίδου

VIDEO

PHOTOS

REPORT

Αν χρησιμοποιήσετε πληροφορίες και στοιχεία που περιέχονται στις ιστοσελίδες vidarchives.gr, vidaomada.gr, vida-omada.blogspot.com και στο συνοδευτικό χάρτη παρακαλούμε πολύ να χρησιμοποιήσετε τις ακόλουθες αναφορές:

ΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ
Βακαλοπούλου Μ., Δανιήλ Μ., Λαμπρόπουλος Χ., Φασουράκης Η. (επιμ.), 2017, Βιομηχανικά Δελτία Απογραφής (www.vidarchives.gr).

ΓΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ
Γιώργος Μάλλιος, Φίλοι Ιστορικού Αρχείου Νάουσας, ΚΕΡΑΜΟΠΟΙΕΙΟ ΝΑΟΥΣΑΣ Η ΚΕΡΑΜΟΠΟΙΕΙΟ ΣΜΕΡΝΟΥ, ΤΟΥΡΠΑΛΗ, ΠΕΤΡΙΔΗ, στο Βακαλοπούλου Μ., Δανιήλ Μ., Λαμπρόπουλος Χ., Φασουράκης Η. (επιμ.), 2017, Βιομηχανικά Δελτία Απογραφής (www.vidarchives.gr/reports/2022_07_2262).

Στείλτε μας σχόλια / παρατηρήσεις

{{ errors[0] }}

{{ errors[0] }}

{{ errors[0] }}
Σε ευχαριστούμε πολύ, το σχόλιό σας έχει καταχωρηθεί με επιτυχία!
Xρησιμοποιούμε cookies για να διασφαλίσουμε την εύρυθμη λειτουργία του site και την καλύτερη εμπειρία χρήσης