Η ανώνυμος αγγειοπλαστική εταιρία "Κεραμεικός" ιδρύθηκε το 1909 στο Ν. Φάληρο, με την επωνυμία «Α. Σταυρουλόπουλος και Σια», από ομάδα προοδευτικών, για την εποχή επιχειρηματιών, γνωστών ως ο κύκλος της Ζυρίχης. Το 1910 η επιχείρηση μετατρέπεται σε ανώνυμη εταιρεία με δραστηριότητα στην αγγειοπλαστική εν γένει.
Μετά τους Βαλκανικούς πολέμους αποφασίζει, εκτός από τη βιομηχανική της παραγωγή, να ασχοληθεί και με τα χειροποίητα κεραμουργήματα. Είναι η περίοδος άνθισης της εταιρείας, η οποία με την καθοδήγηση του Ν. Κανελλόπουλου και τη συνδρομή αξιόλογων καλλιτεχνών ελλήνων και του εξωτερικού, καταφέρνει να παρουσιάσει καλλιτεχνική κεραμική τη δεκαετία του 1920. Τα έργα ξεφεύγουν από τη σύνορα της διακόσμησης και αγγίζουν πολλές φορές τα όρια της τέχνης. Την παραγωγή ενισχύουν, μετά την Μικρασιατική καταστροφή του 1922, προσφυγοπούλες από την Κιουτάχεια της Μ. Ασίας, δημιουργώντας ένα νέο ανατολίτικο ρυθμό.
Το 1930 προσλαμβάνεται ως καλλιτεχνικός διευθυντής ο Πάνος Βαλσαμάκης που είχε σπουδάσει στο Παρίσι κεραμική και ζωγραφική. Η περίοδος Βαλσαμάκη (1930-1942) θεωρείται η καλύτερη καλλιτεχνική περίοδος του "Κεραμεικού". Από το 1942 ως το 1946 το εργοστάσιο σταματά την παραγωγή του, καθώς επιτάσσεται από τους Γερμανούς, ενώ ξαναρχίζει την παραγωγή το 1947.
Ο «Κεραμεικός» άρχισε να αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα με την εξέλιξη της τεχνολογίας και την εισαγωγή του πλαστικού και του αλουμινίου που αντικατέστησαν τα είδη κεραμικής στην καθημερινότητά μας. Το τελειωτικό χτύπημα ήρθε με το σεισμό του 1981, όταν ένα μεγάλο τμήμα της παραγωγής καταστράφηκε, με αποτέλεσμα το κλείσιμο του εργοστασίου το 1985.
Σήμερα το μεγαλύτερο μέρος των εγκαταστάσεων ανήκει στην ελαιουργία ΕΛΑΪΣ, η οποία αποκατέστησε το κτήριο διοίκησης της εταιρείας και τον περίβολο με τα διακοσμητικά ψηφιδωτά. Ο υπόλοιπος χώρος στεγάζει υπεραγορά τροφίμων.
Αν χρησιμοποιήσετε πληροφορίες και στοιχεία που περιέχονται στις ιστοσελίδες vidarchives.gr, vidaomada.gr, vida-omada.blogspot.com και στο συνοδευτικό χάρτη παρακαλούμε πολύ να χρησιμοποιήσετε τις ακόλουθες αναφορές:
ΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ
Βακαλοπούλου Μ., Δανιήλ Μ., Λαμπρόπουλος Χ., Φασουράκης Η. (επιμ.), 2017, Βιομηχανικά Δελτία Απογραφής (www.vidarchives.gr).
ΓΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ
Μαρία Δανιήλ, ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ "ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ", στο Βακαλοπούλου Μ., Δανιήλ Μ., Λαμπρόπουλος Χ.,
Φασουράκης Η. (επιμ.), 2017, Βιομηχανικά Δελτία Απογραφής (www.vidarchives.gr/reports/2019_09_159).
Στείλτε μας σχόλια / παρατηρήσεις