ΟΜΑΔΑ ΒΙ.Δ.Α

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΕΜΑΣ

Η ομάδα των Βιομηχανικών Δελτίων Καταγραφής απαρτίζεται από ανθρώπους με διαφορετικό επιστημονικό υπόβαθρο, αλλά με κοινά ερευνητικά αντικείμενα και ενδιαφέροντα: τη βιομηχανική αρχαιολογία και τη βιομηχανική κληρονομιά. Τα μέλη της ομάδας συναντηθήκαμε αρχικά στην ομάδα «Βιομηχανική Αρχαιολογία» στο Facebook και -πέρα από την κοινή μας αγάπη- μας συνέδεσαν περαιτέρω οι διαπιστώσεις ότι, ενώ παρατηρείται μια επιταχυνόμενη απώλεια σημαντικών καταλοίπων της βιομηχανικής δραστηριότητας της Ελλάδας, ταυτόχρονα είναι ισχυρή η έλλειψη ενός κεντρικού, επίσημου και ελεύθερα προσβάσιμου αρχείου καταγραφών για την ελληνική βιομηχανική κληρονομιά, το οποίο να επιτρέπει αφ’ ενός τη μελέτη της και αφ’ ετέρου την αξιολόγηση και προστασία της. Οι κοινές αυτές διαπιστώσεις μας προκάλεσαν την επιθυμία να δράσουμε και να αναλάβουμε πρωτοβουλίες για τη βελτίωση, ή και την αντιστροφή, αυτής της κατάστασης. Και κυρίως, να δραστηριοποιηθούμε συλλογικά για τη διατήρηση-διάσωση του κοινού μας βιομηχανικού παρελθόντος ως αναπόσπαστου κομματιού της ιστορίας μας που πρέπει να παραδοθεί στις επόμενες γενιές ως γνώση και παρακαταθήκη. Το επιστέγασμα αυτών των διεργασιών υπήρξε η συγκρότηση της ομάδας ΒΙ.Δ.Α. ως μία συλλογική διεπιστημονική προσπάθεια που επιχειρεί να καταγράψει, να αποτυπώσει, να τεκμηριώσει, να διασώσει σε φυσική ή ψηφιακή μορφή, να διαδώσει και να προβάλει, να ευαισθητοποιήσει το κοινό και την πολιτεία και εν τέλει να συμβάλει στη διατήρηση της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς. Αναγνωρίζουμε ότι, πέρα από τα υλικά κατάλοιπα της βιομηχανικής δραστηριότητας και της καθημερινής εργασίας ανδρών και γυναικών -ακόμη και παιδιών- (εγκαταστάσεις, κτίρια, μηχανήματα, εργαλεία, αρχεία), τα άυλα ίχνη που περιέχονται στην τεχνογνωσία, στις ανθρώπινες αναμνήσεις και στα ήθη αποτελούν αναπόσπαστο -μα και εξαιρετικά ευαίσθητο- κομμάτι αυτού του πολιτισμού και πρέπει επίσης να διασώζονται, γι’ αυτό και προσεγγίζουμε τη βιομηχανική μας κληρονομιά με σεβασμό για όλη την ποικιλομορφία και τη συνθετότητά της. Η μετεξέλιξη της ομάδας ΒI.Δ.Α. σε Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία (ΑΜΚΕ) κρίθηκε αναγκαία από τα μέλη της για την αποτελεσματικότερη προώθηση των σκοπών της, μέσω ποικίλων δράσεων. Για την επίτευξη των στόχων της η ΑΜΚΕ ΒΙ.Δ.Α. προτίθεται να αξιοποιήσει τη διαθέσιμη τεχνογνωσία, την εμπειρία και τις γνώσεις των μελών της, καθώς και άλλων ατόμων που έχουν διάθεση να συμβάλλουν στις προσπάθειές της.

Το χρονολόγιο που παρουσιάζεται παρακάτω, συγκεντρώνει τους σημαντικότερους σταθμούς στην πορεία της ομάδας ΒΙ.Δ.Α., από την προετοιμασία της δημιουργίας της, μέχρι την ωρίμανση της λειτουργίας της και τη μετεξέλιξή της σε Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία.

2015

-Στο πλαίσιο του προγράμματος μεταπτυχιακών σεμιναρίων «Ακαδημία Πλάτωνος» του ΕΚΠΑ, διοργανώθηκε σειρά μαθημάτων με τίτλο «Βιομηχανική Αρχαιολογία». Η παρακολούθηση αυτής της θεματικής αποτέλεσε το έναυσμα για μια ομάδα εκπαιδευομένων να ασχοληθούν περαιτέρω με το αντικείμενο αυτό.
-Δημιουργήθηκε στο Facebook η ομάδα «Βιομηχανική Αρχαιολογία» με σκοπό την προώθηση της επικοινωνίας ατόμων που ασχολούνται με τη βιομηχανική κληρονομιά, την αμοιβαία πληροφόρηση και την ανάπτυξη σχετικών προβληματισμών.

2016

-Στους κόλπους της διαδικτυακής ομάδας "Βιομηχανική Αρχαιολογία" ξεκινά συζήτηση για μια πρωτοβουλία με σκοπό την καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.

2017

-Διαπιστώνοντας την έλλειψη ενός ενιαίου και ελεύθερα προσβάσιμου μητρώου για την ελληνική βιομηχανική κληρονομιά, αποφασίστηκε η δημιουργία της ομάδας «Βιομηχανικά Δελτία Απογραφής» (ΒΙ.Δ.Α.).
-Η ομάδα προχωρά στη δημιουργία βάσης δεδομένων η οποία φιλοξενεί πληροφορίες που αποστέλλουν καταγραφείς από όλη την Ελλάδα. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της είναι ο διαδραστικός χάρτης όπου αποτυπώνεται η βιομηχανική κληρονομιά ανά περιοχή.

2018

-Η ΒΙ.Δ.Α. διοργανώνει τις πρώτες ξεναγήσεις της σε βιομηχανικά μνημεία περιοχών και πόλεων και ξεκινά την παρουσίαση του έργου της σε εθνικές και διεθνείς επιστημονικές συναντήσεις.
-Η ομάδα "Βιομηχανική Αρχαιολογία" στο Facebook φτάνει στα 5.000 μέλη.

2019

-Το blog και ο χάρτης ενσωματώνονται σε νέο αναβαθμισμένο ιστότοπο.
-Η ΒΙ.Δ.Α. αποκτά λογότυπο με σκοπό την ενίσχυση της παρουσίας και της αναγνωρισιμότητάς της.

2020

-Σε αναγνώριση του έργου και της δυναμικής της ομάδας ΒΙ.Δ.Α., εξασφαλίζονται πόροι για τη δημιουργία νέας βελτιωμένης ιστοσελίδας.
-Στα τρία χρόνια λειτουργίας της παλιάς ιστοσελίδας, δηλαδή του αρχικού ιστολογίου, συγκεντρώθηκαν 1.385 δελτία καταγραφής και σχεδόν 270.000 επισκέπτες.

2021

-Ιδρύεται η Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία (ΑΜΚΕ) ΒΙ.Δ.Α. και τίθεται σε λειτουργία η νέα ιστοσελίδα.
-Η ομάδα "Βιομηχανική Αρχαιολογία" στο Facebook ξεπερνά τα 10.000 μέλη.
-Η ΑΜΚΕ ΒΙ.Δ.Α. εντάσσεται στο Μητρώο Πολιτιστικών Φορέων του ΥΠΠΟΑ με Αριθμό Μητρώου 14868.
-Ξεκινά η επιτυχημένη σειρά περιηγήσεων στα μηχανουργεία του Πειραιά.

2022

-Ξεκινά να πραγματοποιείται μια πρωτότυπη περιήγηση στα βιομηχανικά μνημεία της Αργοναυπλίας.
-Η ομάδα "Βιομηχανική Αρχαιολογία" στο Facebook ξεπερνά τα 15.000 μέλη.
-Δύο ανακοινώσεις στο συνέδριο "Κάστρα της Βιομηχανίας" τον Μάϊο στην Θεσσαλονίκη
-Συνεργασία με τον Δήμο του Πειραιά στην διοργάνωση "Ημέρες Θάλασσας" με περιήγηση πλήθους ανθρώπων στα μηχανουργεία του λιμανιού.
-Η ΒΙ.Δ.Α. στην εκπομπή ΑΣΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ στο κανάλι της Βουλής, Σάββατο 28 Μαΐου.
-23 Ιουνίου ο Χρήστος Λαμπρόπουλος "φεύγει" από την "οικογένεια" μας. Πένθος βαρύ. Χωρίς αυτόν δεν θα ήμασταν σε αυτό το σημείο σήμερα.

ΦΑΣΟΥΡΑΚΗΣ ΗΡΑΚΛΗΣ

Χημικός μηχανικός, πτυχιούχος του ΑΠΘ (1991). Στέλεχος εταιρειών κατασκευής τεχνικών προϊόντων εδώ και 20 χρόνια, ίδρυσε εμπορική εταιρεία εισαγωγής και διανομής υλικών συσκευασίας.
Μέλος του Δ.Σ. του Ελληνικού Τμήματος TICCIH (Διεθνής Επιτροπή για την Διατήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς) και ενεργό μέλος της διαδικτυακής ομάδας "Βιομηχανική Αρχαιολογία", που ασχολείται με θέματα διαχείρισης της βιομηχανικής κληρονομιάς.
Το ενδιαφέρον του για την φωτογραφία, όπως και για την ανάδειξη-προστασία εγκαταλελειμμένων βιομηχανιών, τον ώθησε να ιδρύσει με τη συνεργασία των Μ. Βακαλοπούλου, Μ. Δανιήλ, Χ. Λαμπρόπουλου και Μ. Μαυροειδή την ομάδα καταγραφής της βιομηχανικής κληρονομιάς της Ελλάδας ΒΙ.Δ.Α.

ΜΑΥΡΟΕΙΔΗ ΜΑΡΙΑ

Ιστορικός-βιομηχανική αρχαιολόγος, σπούδασε ιστορία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στη βιομηχανική αρχαιολογία στο Ινστιτούτο Ironbridge του Πανεπιστημίου Birmingham και εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στη Σχολή Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστήμιου Αιγαίου (2010), με τίτλο: Η ελληνική μηχανουργία στην περίοδο 1920-1950 και η τεκμηρίωση ιστορικού μηχανολογικού εξοπλισμού.
Ασχολείται συστηματικά με την έρευνα, την καταγραφή και την τεκμηρίωση της βιομηχανικής κληρονομιάς, τη διάσωση και ταξινόμηση αρχείων βιομηχανικών επιχειρήσεων και την προφορική ιστορία. Έχει συμμετάσχει στην επιστημονική ομάδα του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης, στη συγκρότηση του Γεωργικού Μουσείου του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα έχει αναλάβει την επιστημονική επιμέλεια εκθέσεων με θεματικές κυρίως την ιστορία της τεχνολογίας και τη βιομηχανική κληρονομιά. Έχει δημοσιεύσει άρθρα/ανακοινώσεις/συμβολές σε συλλογικούς τόμους και έχει συμμετάσχει στη συγγραφή επιστημονικών βιβλίων.
Έχει διδάξει σε σεμινάρια βιομηχανικής αρχαιολογίας σε συνεργασία με το ΕΚΠΑ. Είναι πρόεδρος του δ.σ. του Ελληνικού Τμήματος TICCIH (The International Committee for the Conservation of Industrial Heritage/Διεθνής Επιτροπή για τη Διατήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς).

ΔΑΝΙΗΛ ΜΑΡΙΑ

Αρχιτέκτονας Μηχανικός που ασχολείται συστηματικά με θέματα διαχείρισης της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς και ιδιαίτερα με την προστασία ιστορικών κτιρίων και συνόλων. Σημαντικό τμήμα του έργου της, καταλαμβάνει η μελέτη της παραδοσιακής και της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής της πόλης των Αθηνών.
Στο αντικείμενο αυτό έλαβε Δίπλωμα Εξειδίκευσης του Διατμηματικού Προγράμματος Σπουδών «Προστασία Μνημείων» του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ (2000). Επίσης εκπόνησε διδακτορική διατριβή στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ, με θέμα «Το έργο της Αρχιτεκτονικής Υπηρεσίας του Δήμου Αθηναίων, 1835-1912».
Από το 1990 ως στέλεχος του τμήματος Παραδοσιακών Κτιρίων και Μνημείων, μέχρι και σήμερα ως Προϊσταμένη της Δ/νσης Κτιριακής Υποδομής του Δήμου Αθηναίων, ασχολήθηκε συστηματικά με την ιστορία της αρχιτεκτονικής και της μορφολογίας της πόλης των Αθηνών.
Αναφορικά σε θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς, μετείχε με ανακοινώσεις σε διάφορα επιστημονικά συνέδρια, ενώ σχετικές δημοσιεύσεις της φιλοξενήθηκαν σε επιστημονικά περιοδικά, συλλογικούς τόμους και μονογραφίες. Έχει εκπονήσει πολυάριθμες μελέτες τεκμηρίωσης αποτύπωσης και αποκατάστασης παραδοσιακών, διατηρητέων κτιρίων καθώς και μνημείων του Α΄ Κοιμητηρίου.
Έλαβε μέρος σε αρκετούς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς. Διακρίθηκε στους Πανελλήνιους Διαγωνισμούς «Νέας Πλατείας Κεραμεικού», «Ανάπλαση-διαμόρφωση δικτύου πεζοδρόμων και ελεύθερων χώρων στην περιοχή της Ακρόπολης» (Δ. Αρεοπαγίτου-Απ. Παύλου), «Νέο κτίριο Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος» και «Διαμόρφωση πλατείας Συντάγματος».
Την περίοδο 2006-2012 δίδαξε στη Σχολή Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής το μάθημα «Αποκατάσταση παραδοσιακών κτιρίων».
Στο πλαίσιο της δραστηριοποίησής της για τη διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς είναι μέλος του Δ.Σ. του ICOMOS και μέλος της Διεθνούς Επιτροπής των Ιστορικών πόλεων CIVVIH.
Ως ιδρυτικό μέλος της Ομάδας ΒΙ.Δ.Α., ασχολείται με την καταγραφή και διάσωση των βιομηχανικών καταλοίπων της χώρας και ιδιαίτερα της Αθήνας.

ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΛΕΝΑ

Πολιτισμιολόγος με ειδίκευση στον Ελληνικό Πολιτισμό, απόφοιτος του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Η ειδίκευσή της έκτοτε επικεντρώθηκε στη Διαχείριση της Πολιτιστικής Πολιτικής και ειδικότερα στη Διαχείριση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς με σπουδές σε ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Είναι ερευνήτρια της Βιομηχανικής Αρχαιολογίας και ιδρυτικό μέλος της ομάδας ΒΙ.Δ.Α. (Βιομηχανικά Δελτία Απογραφής). Είναι επίσης ιδρυτικό μέλος της ομάδας ΚΡΟΝΙΣΤΕΣ όπου από το 2014 που δημιουργήθηκε, σκοπό έχει τη σωτηρία, αποκατάσταση και επαναχρησιμοποίηση του ΚΡΟΝΟΥ. Για το σκοπό αυτό η ομάδα έχει κάνει παρουσιάσεις σε Διεθνή και Ελληνικά Συνέδρια, δημόσιες παρουσιάσεις και εκκλήσεις με σχετικά έγγραφα στο ΥΠΠΟΑ καθώς και Δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά.
Εργάστηκε, επίσης, ως ερευνήτρια στο έργο με τίτλο «Εικονικό ταξίδι στα βιομηχανικά μονοπάτια της Νάουσας» όπου κατέγραψε, τεκμηρίωσε και έκανε την ιστορική έρευνα για τις ανενεργές βιομηχανίες της Νάουσας. Έχει καταγράψει από οπτικοακουστικό υλικό, μαρτυρίες και αφηγήσεις Ελλήνων μεταναστών στο Λιμβούργο του Βελγίου, όπου εργάστηκαν στα ανθρακωρυχεία, με σκοπό την παραγωγή ντοκιμαντέρ από την Μ. Δερμιτζάκη και τη δημοσίευσή τους σε βιβλίο-λεύκωμα που εκδόθηκε με την υποστήριξη του βελγικού οργανισμού ErfgoedcelMijn-Erfgoed (Limburg) και των ελληνικών κοινοτήτων του Limburg-Belgium.

ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ†

Εκπαιδευτικός με πολυετή πείρα διδασκαλίας σε σχολεία σε Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο, με διοικητική τεχνογνωσία σε μικρομεσαίους και μεσαίους οργανισμούς (σχολεία, ευρωπαϊκά χρηματοδοτούμενα προγράμματα, συνέδρια) και εμπειρία εθελοντή στον τομέα του τύπου (Ολυμπιακοί Αγώνες: Αθήνα 2004 & Τορίνο 2006, Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης: Πάτρα 2006). Παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής σε δύο προγράμματα: «Παιδαγωγικά μέσω καινοτόμων προσεγγίσεων, τεχνολογίες και εκπαίδευση» και «Διαχείριση Πληροφοριών σε Βιβλιοθήκες, Αρχεία, Μουσεία».
Με πρόσθετη κατάρτιση στη Σχεσιοδυναμική Παιδαγωγική και Προσωποκεντρική Συμβουλευτική (Πανεπιστήμιο Πατρών), στη Μουσειακή Εκπαίδευση (Πανεπιστήμιο Πατρών), στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (ΚΠΕ Αχαΐας), στην Εκπαίδευση μέσω της Τέχνης (ΕΕΕΕ) και στη Μάθηση μέσω Παιχνιδιών (Erasmus+). Με μετεκπαίδευση σε θέματα Ευρωπαϊκής Ένωσης (Τeachers4Europe/ Αντιπροσωπεία Ε.Ε. στην Ελλάδα/Πανεπιστήμιο Πειραιώς). Με ειδίκευση στην Αρχιτεκτονική, στην Αρχαιολογία και Διαχείριση Πολιτιστικής Κληρονομιάς και στη Βιομηχανική Αρχαιολογία (ΕΚΠΑ/Erasmus+).
Μέλος της ομάδας ΚΡΟΝΙΣΤΕΣ, που ασχολείται με την έρευνα και τη διάσωση του εργοστασιακού συγκροτήματος «Κρόνος» στην Ελευσίνα. Έχει συμμετάσχει σε διεθνή και ελληνικά συνέδρια για την ελληνική βιομηχανική κληρονομιά.
Απεβίωσε τον Ιούνιο του 2022 μετά από επιπλοκές υγείας σε ηλικία 48 χρονων.

Βασικοί σκοποί της ΑΜΚΕ ΒΙ.Δ.Α. είναι η μελέτη, η διάσωση και η προστασία, η ανάδειξη και η προβολή του ελληνικού βιομηχανικού πολιτισμού και της κληρονομιάς του, στις υλικές και άυλες εκφάνσεις της. Προκειμένου να προωθήσει τους σκοπούς αυτούς η ΑΜΚΕ ΒΙ.Δ.Α. πραγματοποιεί καταγραφές, εκπονεί μελέτες, συμμετέχει σε ερευνητικά προγράμματα, παράγει έντυπο και οπτικοακουστικό υλικό, συγκροτεί εθελοντικές ομάδες, διοργανώνει εκπαιδευτικές δράσεις, εκθέσεις και συναντήσεις, συνεργάζεται με άλλους οργανισμούς και εκπαιδευτικά ιδρύματα, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Η εταιρεία απαρτίζεται από τους :
Φασουράκης Ηρακλής , Πρόεδρος
Μαυροειδή Μαρία, Αντιπρόεδρος
Σταυρούλα Κατζιλιέρη, Γραμματέας
Βακαλοπούλου Μαριλένα, Ταμίας
Δανιήλ Μαρία, Μέλος

 

Η «προσωπικότητα» της ΑΜΚΕ ΒΙ.Δ.Α., τόσο σε επίπεδο στόχων, όσο και σε επίπεδο αρχών περιγράφεται στο καταστατικό της, ενώ, όσους πιστεύουν πως μπορούν να βοηθήσουν στο δύσκολο αυτό έργο, θα είναι μεγάλη μας χαρά να τους βρούμε συνοδοιπόρους μας, όπως περιγράφεται στους τρόπους συμμετοχής.

 

Xρησιμοποιούμε cookies για να διασφαλίσουμε την εύρυθμη λειτουργία του site και την καλύτερη εμπειρία χρήσης