Η Ε.Α.Σ. ΛΕΥΚΑΔΑΣ «ΤΑΟΛ» ιδρύθηκε το 1915 ως Ταμείο Αμύνης Οινοπαραγωγών Λευκάδας. Ακολούθησε τη κοινή πορεία του Συνεταιριστικού κινήματος στην Ελλάδα με τεράστια συμμετοχή στην τοπική κοινωνία όχι μόνο σε οικονομικό επίπεδο αλλά και σε ευρύτερο κοινωνικο-πολιτιστικό, με τις κάθε είδους δραστηριότητες και συμμετοχές της. Σήμερα λειτουργεί με βάση το Ν. 2810/2000, και μέλη της είναι 41 πρωτοβάθμιοι Συν/σμοί με 3.316 φυσικά μέλη. ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟΛειτουργεί από το 1949 και στεγάζεται σε ιδιόκτητο κτίριο στη θέση Κάστρο (είσοδος του νησιού). Στο Οινοποιείο γίνεται η παραλαβή και οινοποίηση των σταφυλιών ως και η διάθεση χύμα και εμφιαλωμένου κρασιού για λογαριασμό των παραγωγών.

Πηγή : Ε.Α.Σ. ΛΕΥΚΑΔΑΣ «ΤΑΟΛ» Το ΤΑΟΛ (Ταμείο Αμύνης Οινοπαραγωγών Λευκάδας) ιδρύθηκε το 1915 ακολούθησε τη κοινή πορεία του Συνεταιριστικού κινήματος στην Ελλάδα με τεράστια συμμετοχή στην τοπική κοινωνία όχι μόνο σε οικονομικό επίπεδο αλλά και σε ευρύτερο κοινωνικο-πολιτιστικό, με τις κάθε είδους δραστηριότητες και συμμετοχές της.  Για πολλές δεκαετίες αποτέλεσε το μοναδικό σημείο οικονομικής στήριξης των αγροτών, ιδιαίτερα των σταφυλοπαραγωγών για λογαριασμό των οποίων γινόταν η συγκέντρωση των σταφυλιών. Η αμπελοκαλλιέργεια στην Λευκάδα παίρνει μεγάλη έκταση μετά το 1870, ως συνέπεια της καταστροφής στην Γαλλία. Έτσι η ζήτηση αυξάνει την παράγωγη (από 1.220.512 οκάδες το 1800 σε 4.425.000 οκάδες το 1892) και την τιμή του λευκαδίτικου κρασιού και το καθιστά ως το σπουδαιότερο προϊόν του νησιού. Η οινική κρίση που ξεσπά το 1892 σε όλες τις αμπελουργικές περιοχές , στην Λευκάδα είναι τεράστια και συνεχώς επεκτεινόμενη μέχρι το 1908-1910. Ο περονόσπορος κατέστρεψε τα αμπέλια και αυτόματα σταμάτησαν οι εξαγωγές προς Ιταλία και Γαλλία, με τους παραγωγούς να είναι σε δεινή οικονομική θέση. Αυτό είχε ως συνέπεια την αντίδραση των παραγωγών κάνοντας μαχητικά συλλαλητήρια ζητώντας την λύση των προβλημάτων τους, τα οποία αντιμετωπίστηκαν με καταστολή και με τη δύναμη των όπλων. Την περίοδο 1915-1916 άρχισαν να ιδρύονται στα χωριά της Λευκάδας οι πρώτοι επίσημοι πρωτοβάθμιοι συνεταιρισμοί (Αγίου Πέτρου, Σφακιωτών, Καρυάς, Λαζαράτων). Το 1915 ιδρύθηκε ο δευτεροβάθμιος συνεταιρισμός με την επωνυμία «ΤΑΜΕΙΟ ΑΜΥΝΗΣ ΟΙΝΟΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΕΥΚΑΔΑΣ» ή «ΤΑΟΛ». Ο δευτεροβάθμιος συνεταιρισμός αυτός είναι η πρώτη ένωση συνεταιρισμών της Ελλάδας και αποτελούσε ένωση ειδικού σκοπού για τους σταφυλοπαραγωγούς. Πρωτεργάτης στους αγώνες των παραγώγων ήταν ο Πέτρος-Φίλιππας Πανάγος (Γιατρός και Βουλευτής Λευκάδος) ο όποιος ίδρυσε το «ΤΑΟΛ» και υποστήριξε θερμά την λειτουργία του στα πρώτα του βήματα. Η νεώτερη λευκαδίτικη ιστορία είναι συνδεδεμένη με την παραγωγή κρασιού στον τόπο μας, με το αμπελουργικό κίνημα να βρίσκεται για δεκαετίες στην πρωτοπορία του αγροτικού κινήματος. Οι εξεγέρσεις των αμπελουργών της Λευκάδας, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, «δια την τιμήν του γλεύκους», ήταν στην ημερήσια διάταξη, με αποκορύφωμα το μεγάλο αιματηρό συλλαλητήριο το φθινόπωρο του 1935. Το πρώην οινοποιείο του ΤΑΟΛ στο Κάστρο αποτελεί τοπόσημο για τη Λευκάδα, λόγω της ιστορικής του σημασίας και της στρατηγικής του θέσης, καθώς είναι το πρώτο κτίριο που συναντά κανείς φτάνοντας στο νησί. Το οινοποιείο στο Κάστρο λειτουργεί από το 1949 και αποτελείται από δυο τμήματα. Το πρώτο ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1949 και αποτελούνταν από χώρο για δεξαμενές για την ζύμωση και αποθήκευση του κρασιού. Το δεύτερο προστέθηκε στην δεκαετία του 1980 μέσα στο οποίο στεγάστηκαν νέες δεξαμενές και το τμήμα εμφιάλωσης.

Πηγή : Το οινοποιείο του ΤΑΟΛ στο Κάστρο ολοκαίνουργιο!

Η Ένωση το λειτούργησε αρκετά χρόνια . Η τελευταία σφραγίδα στην πλάστιγγα από τη Διεύθυνση Μέτρων και Σταθμών δείχνει το έτος 1984. Τότε πρέπει να σταμάτησε και η λειτουργία του. 

Πηγή: Π.Ανυφαντή, Πασχ.Δήμτση, "Ανάπλαση χώρου Ταμείου Αμύνης Οινοπαραγωγών Λευκάδας (Ταολ)", Α.Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΔΡΑΜΑΣΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΟΠΙΟΥ, ΔΡΑΜΑ, 2012, σελ. 47