Η εμφάνιση των ανεμόμυλων στις Κυκλάδες κατά τον Β. Κυριαζόπουλο, ιδρυτή του Λαογραφικού Μουσείου Μυκόνου, χρονολογείται στον 16ο αι. Οι πρώτες γραπτές αναφορές για την ύπαρξη ανεμόμυλων στο νησί της Μυκόνου δίνονται από τον Τουρνεφόρ σε γκραβούρα του 1700 (φωτ. 1α). Κατά την απογραφή του 1828 (ΓΑΚ) λειτουργούσαν «29 ανεμόμυλοι, 15 φούρνοι και 8 ψωμοπωλεία». Νεότερη έρευνα αναφέρεται σε 48-50 ανεμόμυλους (Νομικός-Βάος, 1978-1980). Στην τοπική κοινωνία γινόταν περισσότερη χρήση κριθαριού ανακατεμένου με μικρότερη ποσότητα σταριού (σμιγάδι), και για τα ζώα το βελανίδι, ο ρόβος, κ.ά. Αν σκεφτεί κανείς ότι τέσσερεις ανεμόμυλοι ήταν αρκετοί για να καλύψουν τις ανάγκες των κατοίκων του νησιού, καταλαβαίνει ότι ήταν μια σοβαρή μεταποιητική δραστηριότητα για τους Μυκονιάτες. Έρχονταν σιτηρά κυρίως από τις πεδιάδες της Ρωσίας, αλέθονταν, γίνονταν ψωμί και παξιμάδι (διπυρίτης άρτος), και εξάγονταν ως βασική τροφή των πληρωμάτων των διερχόμενων πλοίων. Χάνοντας οι ανεμόμυλοι την οικονομική σημασία τους με την εξέλιξη της τεχνολογίας μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αναδείχθηκαν ως τα δημοφιλέστερα μνημεία και σύμβολα του νησιού της Μυκόνου. Σήμερα μόνο ο Μύλος του Μπόνη και ο Μύλος του Γερώνυμου διατηρούν τον εξοπλισμό τους σε αρκετά καλή κατάσταση· οι περισσότεροι ανεμόμυλοι είναι πια παρατημένοι στην τύχη τους, και κάποιοι ανακαινισμένοι για οικιστική χρήση.

Στη Χώρα της Μυκόνου υπήρχαν παλιότερα 3 εμφανή συγκροτήματα ανεμόμυλων, σήμερα μόνο δύο:
A’. Οι Κάτω Μύλοι, ήταν συγκρότημα 10 ανεμόμυλων, «αποκλειστικά ανήκοντες εις τον Δήμον» κάποτε, και έχουν κριθεί διατηρητέα μνημεία.
Β΄. Οι Απάνω Μύλοι, βρίσκονται στα Ανατολικά της Χώρας, στα ψηλώματα, και ήταν ιδιωτικοί.
Γ΄. Το τρίτο συγκρότημα 7 ανεμόμυλων αναφέρεται πως υπήρχε στις περιοχές Νταβιάς και Δεσποτικά (εμφανές στη φωτ. του 1790)· σήμερα υπάρχει μόνο ένας μύλος σε οικιστική χρήση.

Στην Άνω Μερά, τo μοναδικό χωριό της νήσου Μυκόνου, λειτούργησαν 4 ανεμόμυλοι:                

Στην περιοχή Μπάσουλας, ο μύλος του Σπύρου Παπουτσά, με χρονολογία ίδρυσης 1870 (εγκαταλελειμμένος).                
Στην περιοχή Πύργος, ο μύλος του Θοδωρή Λυκούρη  και ο μύλος του Φρατζέσκου Παπουτσά (ερειπωμένοι).                
Στην περιοχή Φαφλαώνας, ο μύλος του Αντώνη Χανιώτη «Καπίκη», (ερειπωμένος).